Չարենց/Հավերժություն/Մարդ

Ես Մարդ եմ: Հավերժության մասնիկ: Ավելի Ճիշտ ես էլ եմ Հավերժություն: Ընդմիշտ բառն էլ շատ եմ սիրում: Չարենց էլ եմ շատ սիրում: Չարենցի հայերեն օգտագործելն եմ շատ սիրում: Չարենցի հայերենը սիրունացնելն եմ սիրում:

Թե կտոր տեսնես մի ամպի— ասա՝ սա ուրի՜շ է արդեն.

Թե նստես, թե իջնես թամբից— ասա՝ սա ուրի՜շ է արդեն,

Վերադարձը դարձ չէ այլևս և ո՛չ էլ կրկնություն հնի,

Քո անցած ամե՛ն մի ճամփին ասա՝ սա ուրի՛շ է արդեն։

Չեմ սիրում երկար պոեզիա: Պոեզիան պետք է արձակին նման չլինի:

Սյուժե պետք չի պոեզիային: Չարենցինը ռուբայաթներն են: Չարենցը էդ կարճության մեջ իդեալական է: Ոչ մի ավելորդ բառ չկա: Ոչ մի ավելորդ կետադրական նշան:

Ապրում ես, շնչում ես, դու դեռ կաս — բայց ամե՛ն վայրկյան դու ա՜յլ ես.

Անցյալ է դառնում քո ներկան— ու ամե՛ն վայրկյան դու ա՛յլ ես.

Բայց ներկան քո— հո՛ւնտ է գալիքի՝ մեռնելով— նա սնում է գալիքը,

Եվ այսպես— տևում ես դու երկար,— ու ամե՛ն վայրկյան դու ա՜յլ ես։

Միթե հրաշք չի՞: Ոնց-որ մի ակորդ լինի: Ակորդ, որը կարոս ես անվերջ բացահայտել: Անվերջ ուսումնասիրել: Ռուբայաթները քայլեր են: Ամեն ռուբայաթը մի քայլ դեպի հավերժություն: Հավերժությունը զգալուն, թե չէ մենք միշտ էլ հավերժ ենք:

Անտառը թափում է իր սաղարթը,

Անտառում հատնում է ու վատնում,

Բայց նայի՛ր— ինչքա՜ն նա զվարթ է,

Ինչքան նո՜ր է— ու մի՛շտ անհատնում։

Ռուբայաթները գույն չունեն: Ռուբայաթները աշխարհն են: Չարենցի աշխարհը: Կարդում ես (միայն մտքում) ու զգում այնքան մոտիկ: Զգում ես որ մարդկանց կողմից ստեղծված ու սահմանված ժամանակը այնքան էլ զորեղ չի որ իմ ու Չարենցի Տիեզերքները իրարից բաժանի:

Ընթացի՛ր դու, մա՛րդ, անդադար, որ ոչինչ քեզ երազ չթվա,

Որ լինես անվախճան ու հար — ու ոչինչ քեզ երազ չթվա,

Որ զգաս, շոշափես դու կյանքը՝ մշտախո՛սը դու այդպիսով —

Եվ դառնա աշխարհը՝ աշխարհ — ու ոչինչ քեզ երազ չթվա։

Ռուբայաթները առակների կնմանեցնեմ: Առակներ բոլորին: Ամեն մեկը իրան կգտնի Չարենցի Ռուբայաթների մեջ, մի բան հաստատ կվերցնի: Մի անգամ ընկ. Մարգարիտը հարցրեց, թե ինչ եմ կարող սովորել բանաստեղծություն կարդալիս: Հաստատ կարող եմ ասել, որ ռուբայաթ կարդալիս, մենակ ինձ չեմ ճանաչի, մենակ իմ աշխարհը չեմ բացահայտի, ռուբայաթ կարդալով/մտածելով/տողերի արանքները նայելով՝ ընկերներիս կհասկանամ, մեր տան կողքը աճող ծառի հետ ավելի հեշտ կխոսամ, Արևին ուրիշ ձև կերգեմ…

Նա ուզում է գտնել մի կշիռ — ու չափել նրանով ամբողջը,

Ունենալ անխախտ մի հաշիվ — ու չափել նրանով ամբողջը.

Նա սիրում է «հավերժը» միայն, ախ, նայե՛ք՝ նա փնտրում է «կայունը» —

Եվ գտնում է մի… գինու շիշ — ու չափում նրանով ամբողջը։

https://www.youtube.com/watch?v=otJmf3pyb1E ու էս ամեն ինչից Ռախմանինով լսելդ ա մենակ գալիս…

սուս

Հիմա որ ես բողոքեմ բողոքողներից, ես էլ ե՞մ բողոքող դառնում: Երաժշտությունը միայն բարձրանում է: Էդ նույնն է ինչ մարդասպանների մոտ?: Հա ես էդ կայքերում կամ: Հա աչքերս ցավում են: Արի: Պարանոյա է մոտս: Սա մենակ պարանոյա կարելի անվանել: Վազում եմ: Կողքիս աղջկա պայուսակը նենց ծանր է: Ի՞նչ անեմ: Երկի՜ր ես կանչում եմ քեզ:
Գիշեր էր: Վաղուցվանից չէի զգացել: Էս Ձմեռն նենց ցուրտը դուրս եկավ: Գիտե՞ք ինչքան դժվար է տաքանալ մարդուն ով թեյ չի սիրում: Ինչքան դժվար է Արևի շողերը կուլ տալ որ մի-քիչ ներսդ տաքանա: Տաքացել էի: Կողքս էիր: Աչքերդ հեռու: Ձեռքերդ գրպաններումդ: Նարնջագույն Արև էր ծագում ներսս:
-Օխաշ:
Գիտե՞ք, ինչ եմ ուզում:
-Դու միշտ էլ մի բան ուզում ես:
-Սուսսսսս:
Ուզում եմ իրարից հեռու լինենք: Զգանք որ Տիեզերք ենք: Բնություն լինենք: Ու ֆիզիկականն այստեղ հեչ կարևոր չի:
Ես հիմա ի՞նչ անեմ: Ի՞նչ անեմ մարդկանց հետ: Պետք ա ժպտամ էլի: Հիմարի նման:
44: Սպասում եմ: Նոտան նույնն ա: Ոչ մի բան չի փոխվել:
Մեզանից հետո քիչ կնայեն Լուսնին: Լուսնին քիչ կերգեն:
Ես էլ գնամ ես գրել չգիտեմ: